Muziek kregen we thuis mee door het zingen van Psalmen en Gezangen. Mijn vader kende er veel uit zijn hoofd. En dan mijn dolende oom Jan. Die kwam graag logeren en zat dan uitbundig op het harmonium te spelen. Van hem heeft mijn broer de eerste noten geleerd. Mijn broer werd de muzikant in ons gezin. Hij heeft al het koper wel bespeeld (ook de tuba, in de kelder!). Zijn opleiding kreeg hij bij de plaatselijke harmonie. Na drie maanden militaire dienst gaf hij zich met zijn dienstmaatje Willem Breuker op voor een muziekopleiding. Mijn broer Bram kwam door de selectie, Willem niet. Die is om het een of ander afgekeurd en heeft, zoals we weten, later een muziekcarrière gemaakt.
Mijn broer liet zijn trompet vooral in de kerk schallen. En hij kwam in een jazzband, die trad op schoolfeesten op, ook op mijn middelbare school. Ik kreeg er ineens vriendinnen bij; die wilden maar wat graag in de buurt van de bandleden komen. De band oefende eerst in een clubhuis, maar toen dat niet meer kon, vroeg mijn broer of het bij ons in de huiskamer mocht. Mijn vader ruimde de hele kamer uit. Bram moest wel de buren waarschuwen. Zo was ik elke zaterdag getuige van een invasie van leuke jongens met imposante instrumenten. De buurt kwam kijken. Het was swingen geblazen!

Sytske van Bochhove

Een vraag die zo complex is dat er moeilijk een eenduidig antwoord op gegeven kan worden. Ik, die als klein onzeker meisje mijn hoofd niet boven het maaiveld uit durfde steken, staan voor wat ik diep in mijn hart voelde, beleefde. De aandacht op me gevestigd zien was al iets waar ik niet aan denken moest. Terwijl mijn geest elke keer in mijn oor fluisterde: “Kom doe het nou, wees een flinke meid!” Die welzijnsstaat heb ik vele malen voorbij laten gaan. Mijn vader voerde immers de boventoon, daar durfde ik niet tegenin te gaan. Belangrijker was bij hem in de gunst te blijven.
Het heeft mijn jonge leven beheerst. Het verleden heeft mij geholpen door diepe dalen te ploegen. Het was nodig door deze zware periodes te gaan, steeds een beetje meer. De schooltijd door. Mijn jeugd met al zijn ups en downs. Elke keer iets prijsgeven van de blokkades die mij gevangen hielden, of, een beter beeld: ik liet me gevangennemen.
Totdat de ketenen niet langer nodig waren en ik de weg zag die ik gaan wilde. Duidelijk, dat de heldere tijd aanbrak. Geen diepgewortelde pijn en verdriet meer. De zelfbedachte ketens verbreken en de vrijheid voelen. Mezelf uit de schaduw trekken en mezelf laten zien: wie ik ben en waar ik voor sta. Vrijheid van geest. Elkaar respecteren en liefhebben als jezelf. Dat is onze geschiedenis door de tijd heen. Dan is er geen morgen, geen verleden. De vrijheid is er altijd, altijd geweest.

Ada Klootwijk

Mijn eerste liefde vond ik in tekenen.
Ik wilde kunstenaar worden.
Ik kwam uit het warme tropische Java op een koude winterdag op Schiphol aan.
Mijn zusje kreeg een pop en een zilveren gekleurde speld van de stewardess.
Ik kreeg een grote geelgroen plastic VW-busje en een goudkleurige speld.
Ik was een Indisch jongetje met een reusachtig minderwaardigheidscomplex.
Ik was acht jaar.
We werden in een pension geplaatst.
Op de Nederlandse lagere school werd ik een klas teruggezet.
Het was niet bevorderlijk voor mijn gehavende ego.

Mijn zusje vertelde toen ik 60 was, dat mijn vader verantwoordelijk was voor mijn degradatie.
Hij zei tegen de school: “Ik wil dat hij goed Nederlands leert, zet hem maar naar een lagere klas om de basis te leren.”
Ik lees al 60 jaar, maar had nooit iets geschreven. Totdat ik een herseninfarct kreeg. Mijn rechterhand kon niet schrijven, ik kon ook niet praten.

Maar na enige tijd kon ik weer tekenen. Maakte een collage bij mijn eerste gedicht. Ik herinner nog maar een regel: “Kon alleen dierengeluiden maken”.

Gaf het aan de receptioniste. Die las mijn gedicht en moest huilen. “Hee”, dacht ik: “misschien iets voor de toekomst”. Later in een impuls gaf ik me op voor workshops bij de OBA. Tot mijn verwondering kon ik meekomen met de hobbyschrijvers, voelde me als een vis in het water.

Na tien jaar schrijven weet ik nog steeds niet hoe ik schrijf. Ik beschrijf het alsof je op een radiostation afstemt; ik neem een onderwerp in gedachten en zet mijn verstand op nul, in plaats van muziek komt een verhaal uit mijn handen tevoorschijn.

Is dat niet vreemd? Ik noem het ‘in meditatie gaan’.

Mijn vader heeft zijn doel bereikt. Na 60 jaar ben ik goed in Nederlands. Ik ben de enige in de familie die verhalen en gedichten kan schrijven. Mijn eerste liefde is niet beantwoord.

Heb nooit iets bereikt in die 60 jaar met tekenen.
Heb meer succes in die 10 jaar met mijn tweede liefde.
Het schrijven.

Ronald Pessy

Ik verdwaal in mijn gedachten.
Wij zijn aan het schaatsen, mama en ik. Ik vertrouw op haar.
Ik nip aan mijn warme chocolademelk met slagroom.
Dan gaat de bel, ik schrik op.
De harde werkelijkheid slaat toe:
Ik kan helemaal niet meer schaatsen.
Ik ben een verminkte ziel,
een lamme malloot.
Mijn leven is geen sprookje,
maar een nachtmerrie
vol duisternis.

Kheira

In de nacht van Parijs
gingen wij samen op reis

Wij kenden elkander nog niet
maar de nacht had een verrassing in het verschiet

Dwalend door de stad in al zijn pracht bracht jij mij de liefde op mijn pad.

Stella

Sjors en Jimy en de rebellenclub.
In de Panorama en de bioscoop West-end en of het de nasynchronisatie was, het was nogal tam.
Spanky en zijn vriendenclub was een zooitje bij elkaar geraapt geharkt circus waar ook nog drank aan te pas kwam.

Our Gang Alfafa en more. De underdog Pipi was ook zoiets.

Vrijheid, blijheid. Jack Nicholson op de motor als MP in het gekkenhuis of een hotel.

Een rebel op en top underdog. En waar begon ik.

Bevel is bevel niet, het gras betreden: verboden.

Leo